MẸ VÀ MÁ - Vân Khanh
Ngoại kể lại: Mẹ rất khó nuôi, thuộc loại con cầu con khẩn, chiều đến chạng vạng là khóc suốt, dỗ thế nào cũng không chịu nín. Nếu lỡ có ai nói nặng lời là Mẹ nhắm mắt đến đôi ba ngày. Phải cầu khẩn, cúng kiến, Mẹ mới chịu mở mắt và thôi khóc. Còn Má thì dễ nuôi hơn nhiều, Ngoại ít cực khổ với Má hơn, luôn cả về sau nầy, khi Mẹ, Má cùng lớn lên cũng thế. Đến tuổi đi học, Mẹ chỉ đi học buổi sáng, buổi chiều Mẹ không chịu đi vì cho là trời nắng, nóng nực. Má thì không như vậy. Thuở ấy, khoảng năm 1930, trường làng chỉ có đến lớp ba. Muốn học lên cao hơn phải lên Tân Châu, quận lị, mới có trường. Với chiếc xe đạp, ngày hai buổi đi về gần ba mươi cây số, Má lên Tân Châu học xong bậc Tiểu học. Còn Mẹ thì ở nhà chơi nên Mẹ chỉ học đến lớp ba trường làng thôi (Mẹ thường căn dặn Má đừng kể cho các con của Mẹ biết chuyện nầy. Có lẽ đến bây giờ các em ấy cũng chưa từng nghe ai kể.)
Càng lớn, Mẹ càng đẹp và là một trong những thiếu nữ đẹp ở trong làng. Khuôn mặt bầu bĩnh, mắt hai mí, tròn, to, đen nhánh. Nước da bánh mật rất ưa nhìn. Mẹ có duyên trong cách ăn nói nhưng rất chân tình, không cầu kì và dễ tin người. Trong làng, những đám cưới, hỏi thường mời cho được Mẹ đi, có mặt Mẹ trong đám như là một vinh dự cho ngày vui trọng đại của họ. Nhiều người để ý Mẹ lắm, điều nầy cũng làm khổ cho Ông Bà Ngoại. Ngoại thường kể: Mẹ tắm cũng phải có người canh chừng bên ngoài nhà tắm. Sợ người ta rình trộm hoặc ăn cắp quần áo để làm bùa ngải (lúc nầy dân trí còn thấp, lại mê tính dị đoan) vì đã có lần bị như vậy. Là một cô gái đẹp, lại con nhà gia thế nên Mẹ muốn gì được nấy. Tiệm vàng Kim Nguyên ở Tân Châu có kiểu hàng nào mới về, nhắn tin cho hay là Mẹ bao xe ngựa lên mua ngay. Khi có Ông Bà Ngoại ở nhà thì xin tiền, còn không thì xúc lúa bán để mua cho được những kiểu nữ trang mới lạ đó. Má chúng tôi không đẹp bằng Mẹ, bù lại, Má học giỏi, biết nhiều, hiểu rộng, tính tình cương trực, sống bằng lí trí nhiều hơn. Má tiếp Ông Bà Ngoại trong việc làm ăn, buôn bán. Má gần gũi và cận kề bên Ông Ngoại nên được Ông tín nhiệm giao nhiều việc quan trọng trong gia đình. Ông Ngoại thường nói: Ông không có con trai, chính Má đã thay thế vị trí ấy nên Ông Ngoại không buồn nữa!
Mẹ và Má chúng tôi, tuy là hai chị em ruột mà từ hình dáng đến tính cách đều chẳng giống nhau chút nào, nếu không muốn nói là khác biệt nhau. Nhưng có một điểm chung duy nhất là cả Mẹ lẫn Má đều rất thương con quý cháu. Đấy, là một truyền thống quý báu trong gia tộc từ bao đời trước lưu lại cho đến ngày nay.
(Còn tiếp)
Tân Châu 13-4-2010
VÂN KHANH
