BA LẦN CHẠY
1. Lần gần nhất là năm 1975, ngày 30/4/1975, lúc 13 giờ tôi và đực Lớn từ nơi trọ học 28/8A Bùi Chu - Nhà Thờ Huyện Sĩ (nhà bà Ba, quen với ông 5 Chỉnh, ba cậu Nghĩa) chạy về Phú Lâm bằng chiếc Honda 67 SS50E , tối ngũ dọc đường, gặp dượng Hai Tằm (chồng dì Mẫu Đơn), sáng 01/5/1975 chở cả ba người về Phú Lâm. Tối hôm đó, quân địa phương còn kháng cự nên phải cùng Ba, Má và các em chạy lên nhà Ngoại trú ẩn cho an toàn.
Trước đó, lúc 9 giờ sáng 30/4, hai anh em cùng với vợ chồng chị ba Đôi - Sóc đã chạy qua cầu chữ Y, định đi đường vòng về Mỹ Tho, nhưng bị binh lính chặn lại không cho đi qua vùng bị tạm chiếm. Hai xe phải quay lại ai về nhà nấy. Mấy tiếng sau, hay tin quốc lộ về miền tây đã thông rồi , hai thằng mới lấy xe chạy về.
2. Lần gần kế là năm 1969, khi Ba má vừa dọn từ Tân Châu về chợ Tân Phú sinh sống bằng nghề buôn bán. Ở đây Ngoại có hai căn nhà đâu đít vuông góc nhau, một căn nhìn ra lộ (sau này bán sinh tố), một căn nhìn ra nhà lồng chợ, má mở tiệm bán hàng gia dụng, đồ nhôm, đồ mũ, ...
Trước đó, chỉ nhớ Má có bán lãnh Mỹ A, trà và chơi Hụi ở Tân Châu, có lần bị quan thuế vây nhà bắt hàng lậu mà không biết hàng gì ? Chắc là tơ lụa bán qua Campuchia.
Một thời gian Ba có hùn với ông Chên (lò tương) mở một xưởng cơ khí sửa chữa máy hiệu Hữu Thành ở gần rạp hát, ngang nhà bác 6 Sương (sát vách phía trên nhà Mẹ). Sau này thì nghỉ, vì nghe nói xưởng ở gần Quan Thuế ghe tàu không dám ghé sửa chữa.
Mới vừa dọn từ Tân Châu về thì phe CM tổ chức đánh đồn số 16 phía dưới chợ, hai bên bắn nhau túa xua nên dân phải di tản đến nơi an toàn, Má và mấy em qua sông xuống Phú Thuận (cây số 20) tạm trú nhà chú Út Vận là em chồng của Mẹ, Ba không chịu đi mà ở lại nhà nên cậu út Dứt dù nhát nhưng bậm gan ở lại cùng với ba.
Hôm sau hai bên vẫn đánh nhau, Má bên kia sông (chợ Tân Phú) khóc lóc, năng nĩ ba di tản, cuối cùng Ba cũng chịu đi - do tôi và cậu út Dứt đi xuồng qua rước ba.
Xuồng để dưới bến nhà cậu Út Quang, khi lên bờ cùng ba và cậu út Dứt dắt xe Honda 67 SS50E xuống thì ai đó đã lấy mất xuồng rồi. Cả ba đi lần lên đến khỏi nhà Ngoại, mượn đại một chiếc xuồng của ai đó dẫn xe 67 xuống và bơi qua sông, nhờ vậy mà xe 67 còn đến giờ.
Mờ sáng hôm sau, cùng Ba núp bên này sông nhìn qua chợ Tân Phú thấy cháy nhà mình, cháy dài lên đến chái bếp của Ngoại thì tắt. Sau này nghe nói cây dừa bên chái bếp ngã đè dập tắt đám cháy, nên nhà Ngoại không cháy, hay là do ông Ngoại thổi tắt ?.
3. Lần thứ 3, không nhớ rõ vì khi đó còn nhỏ, chỉ có mình tôi với bà Ngoại (hay là có cậu Dứt nữa thì không nhớ). Cũng di tản xuống Phú Thuận, sau đó mấy bà cháu đi tắt đường đồng về nhà, dọc đường có máy bay quần trên đầu nên tôi phải lấy cái áo trắng đội đầu với ý nghĩ trẻ con là thấy màu trắng máy bay sẽ không bỏ bom. Còn nhớ, bà Ngoại khát nước, tôi phải bẻ lá cây gáo, vấn lại múc nước đìa cho Ngoại uống. Khi về nhà Ngoại, việc lấy áo trắng đội đầu thành giai thoại, mấy bà con ở xóm nhà Ngoại hay kể về việc này.
Nguyên
