Không phải lời khen!
Tại cuộc hội thảo của Cục Xúc tiến thương mại tổ chức hôm 10-12, ông Matthias Duhn, Giám đốc Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) có lời nhận xét rằng giá nhân công lao động Việt Nam “rẻ hàng đầu châu Á”.
Ý kiến của người đại diện cho các chủ sử dụng lao động Âu châu này được minh chứng bằng số liệu: giá nhân công lao động của Việt Nam hiện tương đương gần 49 USD/tháng, chỉ cao hơn giá nhân công Campuchia (47,36 USD/tháng)! Cùng với số liệu vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI ước tính ngót 10 tỷ USD trong năm 2010, lời nói của chủ tịch Eurocham xem như một... lời khen về một “miền đất hứa” cho các nhà đầu tư ngoại.
Chắc không có sự PR nào hiệu quả hơn ý kiến đó!
Vậy nhưng chắc nhiều người chưa quên mới cuối tháng trước, bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh đã phải điều trần với Quốc hội về sự việc liên quan. Năm 2009 toàn quốc có 1.358 doanh nghiệp FDI đang hoạt động mà có tới 56% số đó báo cáo lỗ. Lạ đời là các doanh nghiệp này đều có công ty mẹ tại nước ngoài, hàng sản xuất ra 99% là xuất khẩu sang nước thứ ba và dù lỗ thì họ vẫn mở rộng sản xuất! Bị chất vấn sát sạt, ông Ninh phải thừa nhận là Bộ đã thanh tra 127 doanh nghiệp FDI lỗ nhiều liên tục trong 3 năm và đã phát hiện khai lỗ không đúng nên đã truy thu vào ngân sách 1.450 tỷ đồng.
Nhiều đại biểu Quốc hội khác đã tư lự, bởi 1.450 tỷ đồng suýt mất đó thực chất là mồ hôi người lao động Việt đang bị bán rẻ và dường như chủ trương dùng tài nguyên và giá lao động giá rẻ nhằm thu hút đầu tư đã lạc hậu? Trong lần trở lại Việt Nam vừa qua, Giáo sư Michael Porter - “cha đẻ” của Chiến lược cạnh tranh, nói thẳng “Đừng tìm cách cạnh tranh với doanh nghiệp Trung Quốc bằng chi phí, giá cả hàng hóa thấp và nhân công giá rẻ. Các bạn phải tìm ra hình thức cạnh tranh khác, như cạnh tranh với công nghệ tốt hơn chẳng hạn, hoặc một cái gì đó độc đáo, khác hẳn họ”.
So sánh thế nhưng thực chất Trung Quốc hiện đã từ bỏ con đường lao động giá rẻ thông qua việc nâng giá trị NDT và cho phép công nhân đòi tăng lương. Theo số liệu của Eurocham, giá nhân công lao động của một số nền kinh tế khác trong khu vực châu Á hiện khá cao, đặc biệt là Trung Quốc. Cụ thể giá nhân công Indonesia 82 USD/tháng, Thái Lan 156 USD/tháng, Philippines 167 USD/tháng, Malaysia 336 USD/tháng, Đài Loan 540 USD/tháng, Hàn Quốc 830 USD/tháng, Singapore 1.146 USD/tháng và Nhật 1.810 USD/tháng.
Còn ở Trung Quốc giá nhân công cũng lên tới 117 USD/tháng, gấp hơn hai lần nhân công Việt!
Vậy thì nhận định “rẻ hàng đầu châu Á” đâu còn là lời khen?!